مقدمه:

از آنجایی که جاده ها از عناصر مهم در حمل و نقل هستند، شرکت های حمل و نقل بین المللی جاده ای نقش تاثیر گذاری در واردات و صادرات در دنیای امروزه ایفا می کنند. در واقع تمامی صادرات و واردات جاده ای توسط این شرکت ها انجام می شود و از این رو اهمیت این شرکت ها بر کسی پوشیده نیست. شرکت های حمل و نقل بین المللی کریر یا همان حمل کننده ، در آغاز تحت قوانین خاصی نبودند و این شرکت ها در مقابل حوادث، شرکت های بیمه و صاحبان کالاها از قوانین مشخصی پیروی نمی کردند از این رو قراردادی با عنوان کنوانسین حمل و نقل بین المللی از طریق جاده ( cmr ) نوشته شد.

در این مقاله به نقش cmr ( سی ام آر ) در حمل و نقل بین المللی جاده ای می پردازیم.

دانلود فایل صوتی در انتهای مطلب


تصویر 1 سی ام آر

cmr ( سی ام آر ) چیست؟

سی ام آر که بیشتر به زبان انگلیسی cmr نوشته می شود مخفف Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road است. این قرارداد در ۱۹ می سال ۱۹۵۶ توسط اتحادیه اروپا به منظور یکپارچه کردن شرایط حاکم بر قراردادهای حمل و نقل بین المللی جاده ای کالا نوشته شد. این قرارداد در کلیه موارد حمل و نقل جاده ای به استثنای حمل های پستی، اثاثیه منزل و حمل جنازه قابلیت اجرایی دارد.

cmr ( سی ام آر ) برای شرکت های حمل و نقل بین المللی یک سابقه حسابداری از قراردادهای بسته شده، دستورالعمل های مربوط به محل و چگونگی ارسال کالا و دستورالعمل های لازم برای حمل و نقل را ارائه می دهد.

در واقع سند حمل و نقل cmr ( سی ام آر ) یک یادداشت حمل و نقل بین المللی است که توسط رانندگان ، اپراتورها و نمایندگان حمل و نقل بطور یکسان مورد استفاده قرار می گیرد و مسئولیت ها و بدهی های طرفین قرارداد مربوط به حمل کالا از طریق جاده بین المللی را مشخص می کند.

تصویر 2 سی ام آر

بنابراین هر کالایی که قرار است از مرز خارج شود باید در سامانه برخط سازی ثبت گردد و راهنامه آن یا همان cmr را دریافت کند.

سیمر چیست؟

تصویر 3 سی ام آر

سیمر چیست؟ سیمر به عنوان بارنامه CMR شناخته می شود. یک نوع گواهی بر قرارداد حمل و نقل جاده ای است. کاربرد آن این است که محدوده و مسئولیت عملیات انجام شده را تعیین و طرفین درگیر و کالاهای در حال حمل را شناسایی می کند. استفاده از سیمر به معنای پایبندی به CMR است که بر این سند حاکم است.

در بالا اشاره شد که سیمر چیست اما سند سیمر، دستورالعمل هایی است که صادرکننده یا واردکننده به حامل می دهد و الزاماً باید کالا را در حمل و نقل جاده ای همراهی کند. صدور این سند توسط حامل (راننده کامیون) همراه با تمامی اطلاعات لازم برای رسمی کردن جمع آوری کالا انجام می شود. اغلب اوقات صادرکننده (فرستنده)، سند ورود کامیون به فروشگاه خود را در صورت بارهای کامل تکمیل می کند.

زمانی سیمر توسط کارگزار حمل و نقل انجام می شود که گروه بندی صورت گیرد. به این علت که حمل و نقل داخلی برای جمع آوری کالاهای گروه بندی شده با کالاهای دیگر از صادرکنندگان مختلف وجود دارد تا به طور مشترک به مقصد نهایی در یک کشور خارجی ارسال شود.

سند سیمر چیست؟

همان طور که در بالا اشاره شد سند سیمر چیست؛ سیمر یک نوع بارنامه با مجموعه استانداردی از شرایط حمل و نقل و مسئولیت است که این سند جایگزین شرایط و ضوابط مشاغل فردی می شود. یادداشت CMR تأیید می کند که شرکت حمل و نقل جاده ای کالا را دریافت کرده است و قرارداد حمل بین تاجر و حمل کننده است.

نکته ای که در اینجا ضروری است بدانید این است که سیمر بر خلاف بارنامه یک سند مالکیت یا یک اظهارنامه نیست. در یادداشت CMR اگرچه برخی از بیمه ها نیز در آن گنجانده شده است اما به دارنده و یا حامل، حقوق مالکیت کالا را نمی دهد.

همان طور که در پاسخ سوال سیمر چیست گفتیم، سیمر به عنوان بارنامه شناخته شده و سندی برای تنظیم حمل و نقل بار جاده ای است. این سند به عنوان یک توافق نامه بین المللی عمل می کند و توسط اکثر کشورهای اروپایی با هدف تنظیم مسائل حقوقی در مورد حمل و نقل کالای جاده ای تصویب شده است.

محتوای سیمر شامل چه مواردی است؟

محتوای سیمر هم همانند محتوای CMR می باشد:

  • تاریخ و مکانی که CMR در آن تکمیل شده است.
  • نام و آدرس فرستنده، حامل (ها) و گیرنده کالا
  • شرح کالا و روش بسته بندی آن ها.
  • وزن کالا
  • هرگونه هزینه مربوط به کالا، از جمله عوارض گمرکی یا هزینه حمل
  • دستورالعمل های گمرکی و هرگونه تشریفات دیگر از جمله اطلاعات کالاهای خطرناک

متصدی حمل و نقل در قبال هر گونه از دست دادن، آسیب یا تاخیر یک محموله تا زمان تحویل آن مسئول است، در حالی که تاجر، مسئولیت هر گونه ضرر یا خسارت ناشی از ارائه جزئیات نادرست که در سیمر وارد شده است، می باشد.

چند نسخه از سند سیمر مورد نیاز است؟

تصویر 4 سی ام آر

تا اینجا متوجه شدید سیمر چیست، چه کابردی دارد و تفاوت آن با بارنامه چیست. درادامه نسخه های مورد نیاز از این سند را بررسی کرده ایم. چهار نسخه از CMR وجود دارد که:

  • یک نسخه توسط تاجر نگهداری می شود
  • یک نسخه توسط حامل نگهداری می شود
  • یک نسخه با کالا تا مقصد نهایی خود سفر می شود
  • یک نسخه کپی مدیریت

انواع cmr ( سی ام آر ) :

cmr ( سی ام آر ) به طور کلی در چهار نسخه اصلی صادر می گردد که در زیر به نسخه های سی ام آر صادر شده اشاره شده است:

  • یک سند مخصوص فرستنده کالا است.
  • یک سند همراه با کالا برای گیرنده ارسال می شود.
  • یک سند نزد شرکت حمل کننده باقی می ماند.
  • یک سند نسخه دولتی است و در اختیار گمرک قرار می گیرد.

در تصویر زیر می توانید نمونه cmr ( سی ام آر ) را مشاهده کنید.

تصویر 5 سی ام آر

یک سند CMR شامل چه چیزی است؟

در بالا به CMR چیست اشاره کردیم. در این بخش اشاره ای به سند CMR که باید شامل چه اطلاعاتی باشد پرداخته ایم.

  • تاریخ و مکانی که سند CMR برای آن تکمیل شد.
  • اطلاعات نام و آدرس مربوط به فرستنده، حامل(ها) و گیرنده
  • شرح کالا و روش بسته بندی آن، که هم برای فرستنده و هم برای گیرنده باید قابل قبول باشد.
  • وزن کالای حمل شده
  • اطلاعات مربوط به عوارض گمرکی یا هزینه های حمل و نقل
  • هر دستورالعمل خاص برای گمرک، از جمله تشریفات مربوط به کالاهای خطرناک

چند نسخه از CMR وجود دارد؟

تصویر 6 سی ام آر

در ابتدای مقاله به تعریف CMR چیست، انواع آن و چه اطلاعاتی داخل سند را در بر می گیرد پرداختیم. در این بخش به نسخه های تولید شده اشاره خواهیم کرد. فرستنده سند CMR را در سه نسخه اصلی تولید می کند. آن ها باید در تمام مدت حمل و نقل برای مرجع در دسترس باشند. اولین نسخه سند CMR متعلق به فرستنده است، در حالی که نسخه دوم محموله را همراهی می کند. نسخه سوم CMR نزد حامل باقی می ماند.

هر گروهی CMR حق خود را دارد. فرستنده می تواند حمل و نقل کالا را متوقف کند یا محل تحویل را تغییر دهد. همچنین می تواند با ثبت سفارش به شرکت حمل کننده، گیرنده را تغییر دهد. اینکار باید در حالی اتفاق بیفتد که بار در حال ترانزیت است. با این حال، این حق زمانی پایان می یابد که نسخه دومCMR به دست گیرنده اصلی برسد.

پیامدهای کنوانسیون  CMR

قبل از اجرای کنوانسیون CMR، حمل و نقل جاده ای کالا پیچیده بود. به لطف سند CMR، اکنون یک سیستم یکپارچه در اکثر محل ها وجود دارد و دیگر نیازی به وجود بارنامه های مختلف برای همه کشورهای در مسیر حمل و نقل نیست. اجرای کنوانسیون باعث صرفه جویی در زمان، هزینه و تلاش شد. به این معنی که اسناد CMR امن تر هستند.

شاید خواندن این مقاله برای شما مفید باشد: مزایای نرم افزار مدیریت حمل و نقل

گواهی بیمه بار حمل و نقل چیست؟

گواهینامه بیمه بار ، سندی است که نشان دهنده نوع و میزان پوشش بیمه ای است که در مورد یک محموله خاص در دسترس است. این گواهی شامل نام شرکت بیمه و شرایط پوشش می باشد.

cmr ( سی ام آر ) علاوه بر نظارت بر روابط بین حمل کننده ، فرستنده و گیرنده نوعی بیمه برای مسئولیت شرکت های کریر است. با بیمه کردن cmr ( سی ام آر ) کلیه مسئولیت شرکت های حمل کننده ( کریر )، بیمه می شود و از خطرات احتمالی مصون می گردند.

به طور کلی دریافت کدرهگیری بدون گواهی بیمه بار امکان پذیر نمی باشد.

کشورهای متعددی از این قرارداد پیروی می کنند که ایران نیز یکی از این کشورهاست و شرکت های حمل و نقل بین المللی جاده ای نیز باید از این قوانین پیروی کنند. اسناد حمل و نقل، هسته اصلی معاملات تجاری بین المللی هستند. اسناد حمل و نقل بین المللی فقط به cmr ( سی ام آر ) محدود نمی شوند و دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از این اسناد توسط بخشی مشخص شده صادر می شود. بخش هایی مانند سامانه برخط سازی حمل و نقل جاده ای ، شرکت های هواپیمایی ، شرکت های حمل و نقل بین المللی ، راه آهن یا شرکت های لجستیک.

حق بیمه CMR  سی ام آر 

شرایط حق بیمه CMR چیست؟ در ادامه به شرح مختصری از موارد آن پرداخته ایم.

1. در مورد راهنامه حمل کالا یا CMR با ارزش اظهار شده، متقاضی باید قبل از بارگیری مراتب را به بیمه گر اعلام و حق بیمه متعلقه را پرداخت کند و یا تا سقف خاص و محدودی CMR  بیمه شود.

2. در صورتی که برای محموله یک وسیله نقلیه چند راهنامه صادر شود حق بیمه برای هر راهنامه صادر نخواهد شد. در صورتی که برای یک مقصد باشد حق حق بیمه معادل یک کامیون دربست با توجه به حجم کل ناخالص کالا است. اما حق بیمه برای مقاصد مختلف باشد بر اساس دورترین مقصد وبا حجم کل کامیون محاسبه می گردد.

3. نرخ بیمه برای کالاهای خطرناک و فاسد شدنی از کالاهای استاندارد متفاوت خواهد بود.

4. هزینه بهای نجات وجلوگیری از توسعه خسارت توسط بیمه گر پرداخت می شود.

استثنائات بیمه  CMR 

تصویر 7 سی ام آر

استثنائات بیمه CMR چیست؟ در پاسخ به این سوال به شرح مختصری از این استثنائات اشاره شده است.

  • خسارت و هزینه های مربوط به محموله ای که تحت شمول کنوانسیون سی ام آر نامه مربوط قرار ندارد.
  • خسارت و هزینه مواردی که طبق کنوانسیون CMR بیمه گذار نسبت به آن مسئولیتی ندارد.
  • خسارت ناشی از عمد و سوء نیت بیمه گذار
  • خسارت ناشی از انرژی هسته ای و رادیو اکتیو
  • خسارت ناشی از جنگ، اعتصاب، خرابکاری، ضبط و یا مصادره کالا
  • خسارات وارده به فلزات گران بها، سنگ های قیمتی، پول و اسکناس، آثار هنری و تابلوهای نقاشی و مجسمه ها
  • لوازم دست دوم و اثاثیه منزل که در این مورد باید فرستنده برای کالا بیمه کلوز C تهیه نماید.

حمل و نقل جاده ای :

حمل و نقل جاده ای روشی است که بیش از 50 سال گذشته ، بیشتر برای مسافران و بازارهای حمل و نقل گسترش یافته است. این امر نمایانگر یک تغییر چشمگیر در محیط ساخته شده با اضافه شدن زیرساختهای جاده ای عظیم است که با استفاده از بزرگراه ها و جاده ها شهر ها را به یکدیگر متصل می کند. توسعه حمل و نقل جاده ای عمدتا توسط راه سازی و تخصیص بودجه لازم و وابسته به نیازهای جامعه صورت می گیرد و در نتیجه شاهد رشد صادرات و واردات و حمل و نقل جاده ای خواهیم بود. با توجه به اینکه حمل و نقل جاده ای ارزان تر از حمل و نقل هوایی است، اما زمان بر بودن آن نسبت به حمل و نقل هوایی همواره مسئله ای است که مورد توجه قرار می گیرد.

تصویر 8 سی ام آر

cmr ( سی ام آر ) در شرکت های ترانزیت :

به زبان ساده حمل و نقل، حرکت انسانها ، وسائل نقلیه و جا به جایی کالاها از یک مکان به مکان دیگر است. به عبارت دیگر ، عمل حمل و نقل به عنوان حرکت یک چیز از نقطه A تا نقطه B تعریف می شود. با گذشته زمان و افزایش تقاضا برای جابجایی کالاها، شرکت هایی تاسیس شدند که عمل جابجایی کالاها را انجام می دادند. این شرکت ها به 2 دسته کلی تقسیم بندی می شوند:

  • شرکت حمل و نقل داخلی
  • شرکت حمل و نقل خارجی یا شرکت ترانزیت

شرکت حمل و نقل داخلی :

شرکت های حمل و نقل داخلی جهت جابه جایی کالا ها در داخل شهر و کشور فعالیت می کنند.

شرکت ترانزیت :

شرکت های ترانزیت یا حمل و نقل خارجی دارای دامنه فعالیت گسترده تری هستند و بیشتر برای جا به جایی بین کشور ها کاربرد دارند.

شرکت های ترانزیت برای حمل کالاهایی که از طریق جاده قرار است جا به جا شوند نیازمند دریافت کدرهگیری هستند، بنابراین کلیه شرکت های ترانزیت باید با cmr ( سی ام آر ) آشنایی داشته باشند و اقدامات لازم جهت اخذ توکن برای دریافت بارنامه را انجام دهند.

تصویر 9 سی ام آر

راهنمای صدور CMR در نرم افزار حمل و نقل بین المللی کاوش

جهت صدور CMR در نرم افزار حمل و نقل بین المللی کاوش، ابتدا باید شماره سریال آنها را در سیستم ثبت نمایید. در فرم ثبت شماره سریال ها می توانید اطلاعاتی چون: تاریخ ایجاد، شرکت بیمه گر، مبلغ سقف بیمه، تحویل گیرنده و… را نیز تعیین نمایید. پس از ثبت شماره سریال ها، جهت صدور CMR در نرم افزار حمل و نقل بین المللی کاوش، از منوی عملیات، گزینه صدور CMR جدید را انتخاب نمایید. در پنجره باز شده با وارد کردن شماره CMR ، سیستم اطلاعاتی را که در هنگام ثبت شماره سریال CMR ها وارد کرده اید بارگذاری کرده و می توانید کلیه اطلاعات تکمیلی را وارد نمایید. جهت سهولت کار، فرم CMR به صورت پیش زمینه، قرار داده شده است که کاربران بتوانند به راحتی موقعیت مکانی هر کدام از گزینه های فرم CMR را در نظر داشته باشند. در نهایت پس از ورود اطلاعات لازم، فرم CMR را داخل چاپگر قرار داده و گزینه چاپ را انتخاب نمایید.

دارندگان نرم افزار مدیریت حمل و نقل کاوش اگر در خصوص صدور CRM در این نرم افزار نیاز به توضیحات بیشتری داشتند، می توانند به متخصصان مجموعه نرم افزارهای حسابداری کاوش در بخش پشتیبانی در تماس باشند.

سخن آخر در مورد cmr ( سی ام آر ) :

به طور کلی با افزایش تقاضا برای صادرات و واردات و همچنین تمایل استفاده متقاضیان به استفاده از سیستم حمل و نقل جاده ای، شرکت های حمل و نقل برای صادرات و واردات نیازمند هماهنگی با گمرگ و دریافت بارنامه از سامانه برخط که به آن cmr ( سی ام آر ) گفته می شود، هستند. برای این منظور شرکت های حمل و نقل می توانند از طریق سامانه برخط سازی اقدام به دریافت بارنامه کنند. روش دیگر استفاده از نرم افزار مدیریت حمل و نقل است که هم بتوانند محاسبات مالی و حسابداری خود را ثبت نمایند هم بتواند کدرهگیری خود را از سامانه برخط دریافت نمایند. در پایان لازم به ذکر است که این مقاله توسط دپارتمان حمل و نقل گروه نرم افزارهای حسابداری کاوش تهیه شده است، امیدواریم مفید واقع شده باشد. برای کسب اطلاع بیشتر از امکانات نرم افزارهای مدیریتی و حسابداری تخصصی کاوش می توانید با کارشناسان مجرب ما در  باشید.

شما می توانید نظرات خودتان را در مورد cmr ( سی ام آر ) با ما در میان بگذارید…

جهت مشاهده امکانات و دموی رایگان نرم افزار cmr کاوش کلیک کنید.