حسابداری تورم، روش مخصوصی در حسابداری است که در دوره تورم بالا از آن استفاده می شود و با توجه به شاخص قیمت، حساب های مالی تعدیل می شوند. حسابداری تورمی، نوعی حسابداری است که برای مشکلات حسابداری هزینه تمام شده تاریخی که نشات گرفته از تورم است می باشد. این نوع حسابداری در کشورهای دارای تورم بالا استفاده می شود و همچنین شرکت‌هایی که سطح سریع و پایدار تورم و یا تورم در حال رشد دارند، باید دوره‌های خود را به روز رسانی کنند و با شرایط اقتصادی و مالی فعلی ارتباط دهند. موضوع مورد بحث این مقاله از سایت کاوش فردا حسابداری تورم است که به تعریف، خواهیم پرداخت.

مطالعه بیشتر: آشنایی با امکانات و انواع نرم افزارهای حسابداری 

مقدمه

تصویر نرم افزار حسابداری کاوش

همان طور که می دانیم حسابداری تورم، حسابداری قیمت های عادلانه نیست. در واقع این نوع حسابداری را حسابداری سطح قیمت ها می گویند. سرمایه گذاران و مدیران کسب و کارها در شرایط تورم، مقدار تحت تاثیر قرار گرفتن سهام و سود شرکت را می خواهند و معمولا تورم باعث افزایش سود می شود، اما در عین حال بخشی از این سود از افزایش قیمت ها می باشد که معیار ارزیابی مدیریت واحد تجاری محسوب می شوند. یا به عبارتی سود تجاری و سود تورم با هم ترکیب شده و حسابداری تورمی یک شاخه از حسابداری را به وجود می آورند.

حسابداری تورمی چیست؟

حسابداری تورم در مواقع افزایش یا کاهش شدید قیمت ها در مناطق خاصی از جهان، معمولاً با توجه به شرکت های چند ملیتی و گزارش مالی آنها استفاده می شود، که اغلب در کشورهایی با تورم بالا دیده می شود. در نتیجه، برخی از هیئت‌های استانداردهای حسابداری و کشورها به شرکت‌ها اجازه می‌دهند یا از آنها می‌خواهند که صورت‌های مالی خود را مجدداً ارائه کنند.

مطالعه بیشتر: آشنایی با استانداردهای حسابداری و حسابرسی

آشنایی با حسابداری تورم

تصویر مدیریت نرخ تورم با نرم افزار حسابداری

تورم یا کاهش تورم می تواند تأثیر قابل توجهی بر اطلاعات تاریخی و گزارش های مالی یک سازمان داشته باشد. به دلیل تغییر نسبی ارزش تورم/ کاهش تورم، داده‌های مالی دیگر مرتبط نیستند و در نتیجه، ارزش بسیار کمی را برای افرادی که از آن ها استفاده می ‌کنند، فراهم می ‌کند.

حسابداری تورم از قیمت ‌های شاخص استفاده می ‌کند تا تصویری واقعی‌ تر از نحوه عملکرد شرکت ‌ها و موقعیت ‌های مالی آن ها در شرایط تورمی ایجاد کند. این اطلاعات بیشتر از آنچه که حسابداری بهای تمام شده اولیه می تواند فراهم کند، ارائه می دهد. همچنین اجازه می دهد تا درآمد و هزینه های کسب و کار نشان دهنده و قابل مقایسه با سایر شرکت ها و اطلاعات تاریخی باشد.

بسته به محل، هیئت های استانداردهای حسابداری (IFRS، GAAP، و غیره) اجازه می دهند یا ملزم می دانند که صورت های مالی در شرایط خاص تعدیل شوند. بسته به شرکت و استانداردهای خاصی که در مورد آنها اعمال می شود، ممکن است از آنها خواسته شود که صورت های مالی خود را به صورت دوره ای مجدداً ارائه کنند تا اطلاعات قابل اعتماد و ارزشمندی در مورد شرکت گزارش شود.

تورم و تقلیل قیمت ها

حسابداری تورم به طور مستقیم برای جبران اثرات تورم یا کاهش تورم استفاده می شود. تورم کاهش تدریجی قدرت خرید هر دلار/تومان به دلیل افزایش قیمت در طول زمان است. تقلیل تورم مفهومی مشابه است. این کاهش تدریجی قدرت خرید در طول زمان است. تورم و کاهش تورم هر دو مختص یک محصول یا خدمات نیستند، بلکه کل صنایع و بازارها می باشند.

تورم اندک برای اقتصاد سالم تلقی می شود. به عنوان مثال، دولت کانادا قصد دارد تورم را روی 2 درصد نگه دارد. چنین مقدار کمی از تورم نیازی به حسابداری تورم ندارد. هنگامی حسابداری تورمی ضروری می شود که تورم بیش از حد بزرگ شود، که اغلب به عنوان تورم فوق العاده یا رکود تورمی شناخته می شود.

روش های حسابداری تورمی

تصویر روش های حسابداری تورمی

دو روش اصلی به عنوان روش های حسابداری تورم مورد استفاده قرار می گیرد. اولی قدرت خرید فعلی (CCP) و دومی، حسابداری هزینه جاری (CCA) است.

  • روش قدرت خرید فعلی (CCP): شامل تنظیم صورت های مالی و اعداد مرتبط با قیمت فعلی است. برای اقلام غیر پولی، این کار با گرفتن ارقام تاریخی و اعمال نرخ تبدیل مشخص بر اساس شاخص قیمت انجام می شود.

نکته: نرخ تبدیل با تقسیم قیمت شاخص در پایان دوره بر قیمت شاخص در ابتدای دوره بدست می‌آید. اقلام پولی در جریان تعدیل مشمول سود یا زیان خالص هستند.

  • روش حسابداری هزینه جاری (CCA): در این روش به جای بهای تمام شده تاریخی، ارزش بازار منصفانه (FMV) را در نظر می گیرد. با این روش کلیه دارایی های پولی و غیر پولی باید با ارزش فعلی خود تنظیم شوند.

مزایا و معایب

حسابداری تورم دارای مزایا و معایبی است. مزیت اصلی از ارزش تعدیل شده اعداد برای کاربران داخلی، کاربران خارجی و دولت ناشی می شود. این امکان را برای داده های واقعی تر و قابل مقایسه با سایر شرکت ها و صورت های مالی تاریخی همان شرکت فراهم می کند. اگر تورم یا کاهش تورم خیلی زیاد باشد، درآمدهای جاری برای یک دوره به سختی قابل مقایسه با هزینه های تاریخی است. بنابراین، حسابداری تورمی سود قابل توجهی را برای استفاده کنندگان خود در چنین شرایطی فراهم می کند. برعکس، حسابداری تورمی در واقع می تواند صورت های مالی را پیچیده کند و درک معنای اعداد را برای سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان دشوارتر کند. همچنین می‌تواند برای شرکت‌هایی که سعی می‌کنند افراد را از این منظر متفاوت با وضعیت مالی خود گمراه کنند، یک مشکل اخلاقی ایجاد کند و می‌تواند به بسیاری از تجدید ارائه‌ها و تغییر مداوم صورت‌های مالی منجر شود.

  • مثال ؛

یک شرکت از حسابداری تورم برای تعدیل ارزش تجهیزات خود در سال 2020 استفاده می کند. این تجهیزات در سال 2005 زمانی که شاخص قیمت 300 بود به قیمت 10.000 دلار خریداری شد. در سال 2020، شاخص قیمت اکنون 600 است.

برای یافتن مقدار جدید با استفاده از روش CPP، هزینه تاریخی را در ضریب تبدیل ضرب کنید.

ارزش جدید تجهیزات در سال 2020 بر اساس ضریب تبدیل 2 (300/600) 20.000 دلار خواهد بود. ارزش جدید به عنوان موجودی تجهیزات بسته شدن در پایان دوره در ترازنامه ثبت می شود.

مطالعه بیشتر: آشنایی با امکانات نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش

سخن پایانی

حسابداری تورم در مواقعی که تورم یا کاهش تورم قابل توجه باشد استفاده می شود. برای تنظیم اعداد حسابداری و صورت های مالی به منظور انعکاس نمایش دقیق تری از هزینه ها و درآمدها در یک زمان معین استفاده می شود. دو روش اصلی حسابداری تورمی عبارتند از قدرت خرید جاری (CPP) و حسابداری هزینه جاری (CCA). هر دو روش می توانند تأثیرات بسیار مثبتی بر درک ارزش مالی واقعی یک شرکت داشته باشند.