معنی، اصول و چرایی اهمیت حسابداری مالی

حسابداری مالی فرآیند ثبت، خلاصه و گزارش معاملات تجاری یک شرکت از طریق صورت های مالی است. این صورت ها عبارتند از: صورت سود و زیان، ترازنامه، صورت جریان وجوه نقد و صورت سود انباشته. فرآیند این نوع حسابداری تهیه صورت های مالی است که شرکت ها از آن برای نشان دادن عملکرد و موقعیت مالی خود به افراد خارج از شرکت از جمله سرمایه گذاران، اعتباردهندگان، تامین کنندگان و مشتریان استفاده می کنند. این ویژگی یکی از مهم ترین تمایزات با حسابداری مدیریتی است که در مقابل، شامل تهیه گزارش ها و پیش بینی های دقیق برای مدیران داخل شرکت است.

مطالعه بیشتر: آشنایی با امکانات نرم افزار حسابداری کاوش

حسابداری مالی چیست؟

حسابداری مالی شاخه خاصی از حسابداری است که شامل فرآیند ثبت، خلاصه و گزارش بی شماری از معاملات ناشی از عملیات تجاری در یک دوره زمانی معین است. این معاملات در تهیه صورت های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدی خلاصه می شود که عملکرد عملیاتی شرکت را در یک دوره مشخص ثبت می کند. فرصت های کاری برای یک حسابدار مالی در هر دو بخش دولتی و خصوصی یافت می شود. وظایف در این سمت ممکن است با وظایف یک حسابدار عمومی که به جای مستقیماً برای یک شرکت یا سازمان برای خودش کار می کند، متفاوت باشد.

مطالعه بیشتر: رشته حسابداری چیست و چه شاخه هایی دارد؟

حسابداری مالی چگونه کار می کند؟

حسابداری مالی از یک سری اصول حسابداری پذیرفته شده استفاده می کند. انتخاب اصول حسابداری برای استفاده در طول دوره این نوع حسابداری به الزامات نظارتی و گزارشگری که کسب و کار با آن مواجه است بستگی دارد. برای شرکت های دولتی ایالات متحده، کسب و کارها ملزم به انجام این شاخه از حسابداری مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) هستند. ایجاد این اصول حسابداری برای ارائه اطلاعات ثابت به سرمایه گذاران، اعتباردهندگان، تنظیم کننده ها و مقامات مالیاتی است.

مطالعه بیشتر: ده اصل حسابداری پذیرفته شده GAAP

صورت های مالی مورد استفاده در این نوع حسابداری پنج طبقه بندی اصلی داده های مالی را ارائه می دهد: درآمدها، هزینه ها، دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام. درآمدها و هزینه ها در صورت سود و زیان حساب و گزارش می شود. آن ها می توانند همه چیز را از تحقیق و توسعه گرفته تا حقوق و دستمزد را شامل شوند.حسابداری مالی منجر به تعیین سود خالص در انتهای صورت سود و زیان می شود. دارایی ها، بدهی ها و حساب های حقوق صاحبان سهام در ترازنامه گزارش می شود. ترازنامه از این نوع حسابداری برای گزارش مالکیت منافع اقتصادی آتی شرکت استفاده می کند.

مطالعه بیشتر: گزارش ترازنامه در نرم افزار حسابداری چگونه است؟

صورت های مالی

1. ترازنامه

ترازنامه وضعیت مالی شرکت را در یک تاریخ مشخص گزارش می کند. ترازنامه دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام شرکت را گزارش می‌کند و صورت‌های مالی از یک دوره به دوره‌ای دیگر منتقل می‌شود. اصول حسابداری مالی نحوه ثبت وجه نقد، ارزش گذاری دارایی ها و گزارش بدهی توسط شرکت را کنترل می کند.

ترازنامه توسط مدیریت، وام دهندگان و سرمایه گذاران برای ارزیابی نقدینگی و پرداخت بدهی یک شرکت استفاده می شود. از طریق تجزیه و تحلیل نسبت های مالی، حسابداری مالی به این افراد اجازه می دهد تا یک حساب ترازنامه را با حساب دیگر مقایسه کنند. برای مثال، نسبت جاری، مقدار دارایی‌های جاری را با بدهی‌های جاری مقایسه می‌کند تا مشخص کند که شرکت چقدر می‌تواند به تعهدات بدهی کوتاه‌مدت عمل کند.

2. صورت سود و زیان

صورت سود و زیان فعالیت های عملیاتی یک شرکت را در یک دوره زمانی مشخص گزارش می کند. اغلب به صورت ماهانه، سه ماهه یا سالانه گزارش می شود، صورت سود و زیان درآمد، هزینه ها و درآمد خالص یک شرکت را برای یک دوره معین گزارش می کند. اصول حسابداری مالی نحوه ثبت وجوه نقد، ارزش گذاری دارایی ها و گزارش بدهی توسط یک کسب و کار را کنترل می کند.

3. صورت جریان نقدی

صورت جریان وجوه نقد نحوه استفاده شرکت از وجه نقد در یک دوره خاص را گزارش می دهد. این گزارش به بخش هایی تقسیم می شود که منابع و مصارف عملیاتی، تامین مالی و سرمایه گذاری را خلاصه می کند. اصول حسابداری مالی تعیین می‌کند که چه زمانی باید معاملات ثبت شوند، اگرچه اغلب انعطاف‌پذیری کمی در میزان وجه نقد گزارش‌شده در هر تراکنش وجود دارد.

صورت جریان نقدی توسط مدیریت برای درک بهتر نحوه خرج و دریافت وجه نقد استفاده می شود. حسابداری مالی که به حسابداری تعهدی نیاز دارد، معاملاتی را که برای آن ها پرداخت شده است و همچنین معاملاتی را که ممکن است جریان نقدی هنوز اتفاق نیفتاده است، ثبت کند. صورت جریان وجوه نقد فقط شامل مواردی می شود که بر وجه نقد تأثیر دارند، که امکان تجزیه و تحلیل عمیق تر از روش های دقیق استفاده از پول را فراهم می کند.

4. صورت حقوق صاحبان سهام

بیانیه حقوق صاحبان سهام گزارش می کند که چگونه حقوق صاحبان سهام شرکت از یک دوره به دوره دیگر تغییر می کند. این گزارش نشان می دهد که چگونه ارزش باقیمانده یک شرکت افزایش یا کاهش می یابد و همچنین چرا ارزش باقیمانده تغییر کرده است. صورت تغییرات در حقوق صاحبان سهام یک نمای کلی از درآمد خالص، پرداخت سود سهام، توزیع مالکیت و سایر تغییرات حقوق صاحبان سهام ارائه می دهد.

مطالعه بیشتر: تجزیه و تحلیل نسبت های مالی چیست؟

اصول حسابداری مالی

حسابداری مالی توسط پنج اصل کلی و فراگیر دیکته می شود. این اصول نحوه تهیه صورت های مالی شرکت ها را راهنمایی می کند و اساس همه راهنمایی های فنی در این نوع حسابداری می باشد. این پنج اصل به روش حسابداری تعهدی مربوط می شود.

• بر اساس اصل تشخیص درآمد، درآمد باید به محض کسب شناسایی شود. این قانون مشخص می کند که چه مقدار درآمد باید ثبت شود، چه زمانی باید گزارش شود و تحت چه شرایطی نباید در مجموعه ای از صورت های مالی گنجانده شود.
• اصل هزینه، مبنای ثبت هزینه ها را بیان می کند. این مفهوم علاوه بر شناسایی صحیح هزینه‌ها در طول زمان برای نمونه ‌های مناسب، مشخص می‌کند که چه مقدار هزینه باید برای (یعنی بهای معامله) ثبت شود (یعنی یک دارایی استهلاک‌پذیر در طول عمر مفید آن هزینه می‌شود).
• اصل تطبیق بیان می‌کند که درآمد و هزینه‌ها باید در دوره‌ای ثبت شوند که هر دو در آن انجام شده‌اند. این قانون با هدف جلوگیری از ثبت درآمد در یک سال توسط کسب و کارها در حالی که متحمل هزینه هایی برای کسب آن درآمد در سال بعد می شود، جلوگیری می کند. ترتیب ثبت تراکنش ها با این اصل تعیین می شود.
• اصل افشای کامل بیان می ‌کند که صورت ‌های مالی باید با استفاده از راهنمایی‌ های این نوع حسابداری (شامل تبصره ها، جدول‌ ها یا تفسیرها) که به‌طور شفاف وضعیت مالی یک شرکت را گزارش می‌کند، تهیه شود. این اصل میزان اطلاعات ارائه شده در صورت های مالی را تعیین می کند.
• طبق اصل عینیت، مجموعه ‌ای از حساب ‌های مالی باید بی‌طرفانه و بدون در نظر گرفتن تعصب شخصی ایجاد شود، حتی اگر حسابداری مالی شامل عناصر قضاوت و برآورد کارشناسان باشد. این اصل شرایطی را تعیین می کند که در آن حسابداری فنی باید به جای قضاوت ذهنی اعمال شود.

مطالعه بیشتر: آشنایی با صورت های مالی

اهمیت حسابداری مالی

حسابداری مالی توسط مشاغل به دلایل مهم مختلفی استفاده می شود، از جمله:

• این شاخه از حسابداری مجموعه ای استاندارد از قوانین را برای تهیه صورت های مالی ایجاد می کند. این مجموعه استاندارد از قوانین باعث ایجاد ثبات در دوره های گزارشگری و شرکت های مختلف می شود.
• این شاخه از حسابداری با افزایش مسئولیت پذیری ریسک را کاهش می دهد. وام دهندگان، نهادهای نظارتی، مقامات مالیاتی به اطلاعات مالی متکی هستند. این نوع حسابداری تضمین می‌کند که گزارش ‌ها با استفاده از روش ‌های قابل قبولی تهیه می ‌شوند که شرکت ‌ها را نسبت به عملکردشان پاسخگو می‌داند.
• این نوع حسابداری بینشی را برای مدیریت فراهم می کند. اگر یک شرکت داده های مالی خود را بررسی کند و تصمیمات سرمایه گذاری واکنشی اتخاذ کند، حسابداری مالی می تواند تفکر استراتژیک را هدایت کند، حتی اگر روش های دیگر، مانند حسابداری هزینه، بینش بهتری ارائه دهد.
• این نوع حسابداری شفافیت را تشویق می کند. با تعیین قوانین و الزامات، حسابداری در شاخه مالی شرکت ها را وادار می کند تا اطلاعات خاصی را در مورد نحوه انجام عملیات، ریسک های شرکت و عملکرد مالی بدون توجه به اینکه شرکت چقدر خوب یا ضعیف انجام می دهد، افشا کنند.
• از مزایای این نوع حسابداری این است که باعث افزایش اعتماد در گزارشگری مالی می شود. نهادهای حاکمیتی مستقل بر قوانین حسابداری مالی نظارت می‌کنند و اساس گزارش‌دهی را مستقل از مدیریت و منبعی بسیار قابل اعتماد برای اطلاعات دقیق می‌سازند.

مطالعه بیشتر: آشنایی با صورت سود و زیان در نرم افزار حسابداری

استفاده کنندگان از حسابداری مالی

• تمام هدف حسابداری مالی تهیه صورت های مالی است. این صورت های مالی توسط گروه های مختلفی استفاده می شود. گروه های زیر علاوه بر مدیریت، از گزارش حسابداری شاخه مالی برای به دست آوردن اطلاعات عملیات استفاده می کنند:
• سرمایه گذاران: قبل از سرمایه گذاری در یک شرکت، سرمایه گذاران اغلب به دنبال گزارش های مالی تهیه شده با استفاده از راهنمایی های این نوع حسابداری هستند تا درک کنند که شرکت چگونه کار کرده است و انتظارات خود را در مورد آینده شرکت تنظیم کنند.
• حسابرسان: ممکن است از شرکت ها خواسته شود که وضعیت مالی خود را به حسابرسان ارائه کنند. حسابرسان صورت های مالی را تجزیه و تحلیل می کنند تا اطمینان حاصل کنند که از راهنمایی های حسابداری در شاخه مالی استفاده شده است و هیچ گونه حذف قابل توجهی در گزارش ها وجود ندارد.
• سازمان های نظارتی: شرکت های دولتی موظفند صورت های مالی را به نهادهای حاکمیتی مانند سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه کنند. این صورت های مالی باید مطابق با قوانین حسابداری مالی تهیه شود و شرکت ها در صورت عدم رعایت الزامات گزارشگری با جریمه نقدی یا حذف بورس مواجه می شوند.
• تامین کنندگان: فروشندگان یا تامین کنندگان ممکن است صورت های مالی را به عنوان بخشی از فرآیند درخواست اعتبار خود مدعی شوند. تامین کنندگان ممکن است قبل از صدور اعتبار یا افزایش اعتبار به مقدار درخواستی، سابقه اعتباری یا شواهد سودآوری را درخواست کنند.
• بانک ها: وام دهندگان و سایر موسسات مالی مشابه تقریباً همیشه به صورت های مالی به عنوان بخشی از فرآیند وام تجاری نیاز دارند. وام دهندگان باید قبل از صدور وام (یا به عنوان بخشی از تعیین هزینه، تعهدات یا نرخ بهره وام) از طریق حسابداری مالی، مدرک قابل تأییدی را ببینند که نشان دهد یک شرکت از سلامت عملیاتی خوبی برخوردار است.

حسابداری مالی در مقابل حسابداری مدیریتی

تفاوت اصلی بین حسابداری مالی و مدیریتی این است که هدف حسابداری های مالی ارائه اطلاعات به طرف های خارج از سازمان است، در حالی که هدف اطلاعات حسابداری مدیریت کمک به مدیران در سازمان در تصمیم گیری است.

حسابداری مالی مجموعه قوانینی است که برای تهیه صورت های مالی یک شرکت استفاده می شود. روش دیگر، حسابداری بهای تمام شده طیفی از تکنیک های حسابداری است که برای تجزیه و تحلیل عملکرد مالی و هدایت تصمیم گیری هوشمندانه استفاده می شود. حسابداری های مالی مبنایی برای صورت های مالی مشترک خارجی است. حسابداری بهای تمام شده مبنای مجاز برای صورت های مالی نیست.

حسابداری بهای تمام شده ریشه در استفاده از اطلاعات عملیاتی به روش های خاص برای جمع آوری اطلاعات دارد. به عنوان مثال، حسابداری بهای تمام شده ممکن است هزینه های متغیر، هزینه های ثابت و هزینه های سربار را در طول یک فرآیند تولید ردیابی کند. سپس، با استفاده از این اطلاعات، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که آیا مواد خام با کیفیت پایین‌تر و ارزان‌تر را تبدیل کند یا خیر. در حالی که شرکت ها برای تهیه صورت های مالی به حسابداری مالی متکی هستند، شرکت ها برای تجزیه و تحلیل داخلی عملیات و تولید گزارش های داخلی به حسابداری بهای تمام شده متکی هستند.

مطالعه بیشتر: حسابداری مدیریت چیست؟

و در آخر...

سابداری مالی چارچوبی است که قوانین نحوه تهیه صورت های مالی را تعیین می کند. این دستورالعمل‌ها دیکته می ‌کنند که چگونه یک شرکت عملیات خود را به مجموعه ‌ای از گزارش ‌های مالی استاندارد شده و پذیرفته شده تبدیل کند. این شاخه از حسابداری نقش مهمی در پاسخگو نگه داشتن شرکت ها نسبت به عملکرد و شفاف سازی در مورد عملیات آن ها ایفا می کند.