فرابورس

برای این که بدانیم فرابورس چیست ابتدا باید درک درست و جامعی از بازارهای مالی داشته باشیم. یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت‌ ها تأمین سرمایه است. همچنین یکی از بهترین راه‌ های جذب سرمایه، عرضه سهام در بورس است که اغلب شرکت ‌ها از آن استقبال می‌کنند. هر شرکتی در بازار بورس به دلیل قوانین و ساختارهایی که وجود دارد قادر به ورود نیست. فرابورس همانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد سهام است. شرایط و قوانین معاملاتی آن برای پذیرش شرکت ‌ها و داد و ستد سهام ساده‌ تر می باشد. شاید این سوال ابهامات زیادی برای شما ایجاد کرده باشد که چه تفاوتی با بازار بورس ایران دارد؟ آیا این تفاوت تنها به نحوه پذیرش شرکت ها محدود می شود؟ در این مقاله از سایت کاوش جواب این سوالات را دریافت خواهید کرد.

مطالعه بیشتر: آشنایی با امکانات نرم افزار حسابداری سهام کاوش

مقدمه

فرابورس اصطلاح انگلیسی آن Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» می باشد. یکی از مهم‌ ترین وظایف OTC، سازمان‌ دهی بخشی از شرکت ‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که این شرکت ها هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در OTC، کمتر از بورس است و در طول یک سال مالی از دیدگاه گزارش‌گیری، شرکت‌ های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری خواهند داشت. همین امر موجب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در OTC بیشتر از بورس باشد.

فرابورس چیست؟

فرابورس برخلاف تصور عموم، بازاری مجزا از بازار بورس است، که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۷ در ایران تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرده است. دلیل اصلی این که بیشتر افراد آن را شبیه به هم می دانند شباهت ساختار و نحوه خرید و فروش سهام در این دو بازار است. در بازار OTC همانند بازار بورس می‌ توان به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار پرداخت.

همان طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم در بازار بورس شرکت ‌هایی که عضو آن هستند با شرایطی بسیار سخت‌تر پذیرفته‌شده ‌اند و نظارت بیشتری بر آن‌ ها حاکم است و به‌ منظور شفافیت عملکرد شرکت گزارش‌ های سالیانه بیشتری را ارائه می‌ دهند اما در بازار فرابورس برای شرکت ‌هایی راه‌اندازی شده که مایل به شرکت در بازار سرمایه و افزایش نقد شوندگی دارند، اما هنوز شرایط لازم برای حضور به بازار بورس را ندارند. بازار OTC به شرکت‌ های متقاضی اجازه می ‌دهد که با شرایط پذیرش آسان‌ تری رو به ‌رو شوند و با ورود آن ها، از تمام مزایای شرکت ‌های پذیرفته‌شده در بازار اوراق بهادار بهره‌مند می شوند.

نکته قابل توجه در این مبحث این است که نرم افزارهای مربوط به تحلیل و معامله در بازار بورس ایران بسیار مهم و حیاتی هستند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، نرم افزارهای متنوعی برای بازار بورس طراحی شده‌اند و به کار بردن آن ها  سرمایه‌گذاری و معامله در این بازار بزرگ را راحت‌تر و مطمئن‌تر می‌کند. همچنین استفاده از این نرم افزار سهام، موجب می‌شود تا تحلیل بازار با حساسیت بیشتر و کاملا حرفه‌ای تر انجام شود و ریسک معاملات تقریباً به صفر می رسد. سرمایه گذارانی که از نرم ‌افزارهای سهام استفاده می‌کنند، زمان خرید و فروش سهام را بهتر پیدا کرده و در نتیجه سود بیشتری کسب کنند.

مطالعه بیشتر: تحلیل بنیادی در بورس چیست ؟

ساختار فرابورس

بازار بورس اوراق بهادار از دو بازار (بازار اول و بازار دوم) تشکیل می شود در حالیکه فرابورس از ۴ بازار تشکیل شده است.

ویژگی های انواع بازار فرابورس

فرابورس از ۴ بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم تشکیل می ‌شود:

• بازار اول: این بازار سخت‌ ترین شرایط را در بین دیگر بازارها دارد. ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت‌ های عضو آن کمتر از سایرین است.
• بازار دوم: در این بازار مانند بازار اول اوراق بهادار شرکت‌ های سهامی عام خرید و فروش می‌شود. این بازار شرایط سخت‌گیرانه آن کمتر است و شرکت‌ هایی که شرایط کافی برای عضو شدن در بازار اول را ندارند، در بازار دوم پذیرفته می ‌شوند.نقدشوندگی بالا در بورس
• بازار پایه: در این بازار شرایط تسهیل پیدا کرده و نیازی به گذراندن پروسه پذیرش نیست. این بازار از سه بخش زرد، نارنجی و قرمز تشکیل شده که ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها به‌ مراتب افزایش می‌ یابد.انتشار مداوم اطلاعات و اخبار
• بازار سوم: شرکت ‌هایی که شرایط پذیرش در فرابورس را ندارند می توانند در این بازار عضو شوند و به پذیره‌نویسی انواع مختلفی از اوراق بهادار از جمله اوراق مشارکت رهنی، گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت، سهام شرکت های سهامی و... بپردازند.چشم انداز مثبت برای صنعتی که سهم در آن قرار دارد

مزایای ورود و سرمایه‌گذاری در فرابورس

مهم ترین مزیت های فرابورس برای معامله گران و سرمایه گذاران در ذیل به آن اشاره شده است.

• شرایط پذیرش آسان: دز این بازار با صرف ‌نظر از برخی شرایط پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار، مسیر را برای بسیاری از شرکت ‌ها آسان می ‌کند.
• تأمین مالی ارزان: کسانی که در این بازار سرمایه‌گذاری می کنند معمولاً سرمایه خود را پخش کرده و از هر شرکت، تنها چند سهام خریداری می‌کنند. این افراد مجموع این سرمایه‌ های کوچک را در طرح ‌ها و پروژه‌ های بزرگ خود به کار می ‌برند و از مزایای تأمین مالی ارزان‌ قیمت بهره می برند.برنامه‌ های آینده شرکت، از جمله قراردادها، گسترش مجموعه و...
• معافیت مالیاتی: معافیت مالی ۱۰ درصد درآمد برای تمام شرکت ‌های عضو فرابورس، به‌ جز شرکت ‌های بازار پایه در نظر گرفته‌ شده است.روند افزایشی نرخ فروش محصولات، خدمات و...
• وثیقه گذاری سهام: شرکت هایی که در این بازار عضو هستند می ‌توانند سهام خود را به‌ صورت وثیقه نیز استفاده کنند و از تسهیلات آن بهره بگیرند. با وثیقه گذاری سهام، آن بخش از سهام شرکت دیگر قابل معامله نخواهد بود و ارزش‌گذاری آن به دست فرابورس انجام می ‌شود.
• امکان خروج از فرابورس یا تغییر بازار: از جمله مزایای OTC می توان به امکان تغییر بازار و منتقل شدن از یک بازار به بازار دیگر اشاره کرد. به عنوان مثال اگر شرکتی بخواهد به‌ طور کلی از فرابورس خارج شود فرآیندی برای آن در نظر گرفته‌ شده است که خروج از بازار را برای آن شرکت آسان می کند.
• نبود حجم‌ مبنا: سهامی که در بازار OTC خرید و فروش می‌شوند، حجم‌ مبنا نداشته و سرعت نقد شوندگی آن‌ها بالا است. بدین معنا که عرضه و تقاضا خیلی سریع به تعادل می رسد و همواره می‌توان سهام خود را فروخته و در کمترین مدت لازم سهام دیگری را خریداری کرد.

برای اینکه بتوان از این بازار بیشترین بهره را برد پیشنهاد ما به شما تحلیل با استفاده از نرم افزارهای سهام است. تحلیلگران مالی و سرمایه‌گذاران به کمک نرم افزار سهام یا نرم افزارهای تحلیل بنیادی می توانند گزارش های مالی شرکت ها را در کوتاه ترین مدت ممکن و با دقیق ترین شکل ارزیابی کنند. یکی از ویژگی های مثبت این نوع نرم افزارها این است که می توان به کمک آن ها ساختارها یکپارچه شوند و همه داده ها را به صورت لحظه ای و به صورت همزمان در اختیار تحلیلگران قرار دهند.

مطالعه بیشتر: تحلیل تکنیکال در بورس به چه معناست

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس

با وجود اینکه سرمایه‌گذاری در OTC ریسک بیشتری دارد، هنوز هم سرمایه ‌گذارانی هستند که در سبد خود سهام تعداد زیادی از شرکت ‌های عضو این بازار قرار داده و به سود بالایی دست پیدا می‌ کنند. مزیت دیگری که فرابورس برای شرکت ‌ها دارد این است که گاهی می تواند موجب جان گرفتن و منتقل شدن شرکت ها به بازار بورس شود.

مطالعه بیشتر: سهام بنیادی چیست و چه تفاوتی با سهام غیربنیادی دارد؟

تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس در چیست؟

در ادامه به تفاوت های اصلی بازار بورس و فرابورس اشاره کرده ایم:

• شرایط پذیرش شرکت‌ ها در دو بازار بورس و فرابورس: از مهم ترین تفاوت های اصلی این دو بازار است. شرایط پذیرش در بورس سخت‌ گیرانه ‌تر از فرابورس است. قوانین سخت گیرانه در بورس موجب شده که نمادهای پذیرفته شده ریسک کمتری را نسبت به فرابورس متحمل شوند. در نتیجه کاهش ریسک در بورس موجب تاثیرگذاری بر نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام می شود.
• تقسیم بندی‌ بازارها در بورس و فرابورس: یکی دیگر از تفاوت های این دو بازار در تقسیم بندی نوع بازار است. فرابورس دارای هفت بازار اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی، پایه، شرکت‌های کوچک و متوسط و ابزار مشتقه است، در حالی که بورس دارای دو بازار اول و دوم است.
• کارمزد خرید و فروش: سومین تفاوت در این دو بازار در کارمزد خرید و فروش است. کارمزد در فرابورس کمی کمتر از بازار بورس است.
• دوره ثبت شرکت‌ها: دوره ثبت در فرابورس به دلیل ساده‌تر بودن شرایط پذیرش در مقایسه با بورس، کمتر است.
  علاوه بر ماهیت غیرمتمرکز بازار فرابورس، یک تفاوت اساسی آن در میزان اطلاعاتی است که شرکت ها در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهند. وقتی سهام در بورس‌های رسمی فهرست می‌شوند، سرمایه‌گذاران معمولاً می‌توانند به اطلاعات بیشتری در مورد آن ها دسترسی داشته باشند، از جمله گزارش‌های نوشته شده توسط تحلیلگران وال استریت، اخبار و پرونده‌های شرکت، و داده‌های معاملات به موقع.

اطلاعات کمتری در مورد سهام معامله شده در فرابورس وجود دارد. شفافیت و مقررات کمتر به این معنی است که بازار فرابورس می‌تواند برای سرمایه‌گذاران مخاطره‌آمیزتر باشد و گاهی اوقات در معرض تقلب باشد. علاوه بر این، قیمت ‌های گزارش ‌شده ممکن است به راحتی در دسترس نباشند یا با نقدشوندگی کمتر، این سهام بیشتر مستعد نوسانات قیمتی قابل توجه هستند.

به عنوان مثال، سهام پنی در بازار خارج از بورس معامله می شود و به دلیل ریسک بسیار بالا، مستعد تقلب و متحمل ضررهای بزرگ شناخته می شود. با این حال، تعداد زیادی رسید سپرده گذاری آمریکایی (ADR) در بازار فرابورس وجود دارد که به سرمایه گذاران اجازه می دهد سهام شرکت های بین المللی را خریداری کنند. این شرکت‌ها ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاری ندارند، زیرا ADRها در خارج از بورس معامله می‌شوند.

مطالعه بیشتر: ارزش ذاتی سهام چیست؟ و چگونه محاسبه می شود؟

آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟

همان طور که می دانیم خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران انجام می شود. کارگزاران متولی اصلی انجام خرید و فروش در این بازار محسوب می شوند.

از وظایف کارگزاران در فرابورس انجام خرید و فروش‌ ها در این بازار می باشد. آن ها حکم واسطه بین خریدار و فروشنده را دارند و تمامی معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آن ‌ها انجام می شود.

در بازار فرابورس معاملات سهام از شنبه تا چهارشنبه، ساعت 9 صبح تا 12:30 انجام می‌شود و قبل از ساعت 9 صبح، زمان پیش ‌گشایش بازار است و امکان سفارش‌ گذاری وجود دارد.

مطالعه بیشتر: ویژگی کارگزار سهام چیست؟

اهمیت نرم افزار سهام

یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت ‌های سهامی، خریداران سهام، کارگزاری‌ ها و مدیران بورسی مواردی مثل مدیریت سبد سهام، بررسی وضعیت سهام اعضای یک شرکت، به ‌روز نگهداری اطلاعات و روندهای بازدهی سهم است. تحلیلگران برای حل مشکلات، نرم افزار امور سهام، به عنوان یک نرم افزار مدیریتی که می‌تواند مشکلات پیشروی دنیای بورس را حل کند پیشنهاد می دهند.

نرم افزار سهام از دسته نرم افزارهای حسابداری و مدیریتی کاوش، نرم افزاری است که با توجه به نیازمندی ها و دغدغه های مدیریت شرکت های سهامی، سرمایه گذاری و تعاونی طراحی شده است. با استفاده از این نرم افزار شما امور مدیریتی خود را با سرعت و دقتی بالا انجام خواهید داد و این دقت عمل باعث اعتماد سهامداران بیشتری به شرکت شما خواهد شد. نکته نرم افزارهای شرکت کاوش آن است که شما بدون نیاز به دانش خاصی و با استفاده از خدمات پشتیبانی این مجموعه به راحتی می توانید از نرم افزار استفاده کنید.

سخن پایانی

به طور کلی می توان نتیجه گرفت که سرمایه گذاری در سهام بورسی، ریسک پذیری کمتری نسبت به سرمایه گذاری در سهام فرابورسی دارد. در بازار فرابورس به علت کامزد پایین معاملات و راحتی و سرعت در پذیرش سازمان ها و شرکت ‌ها بازار مطلوبی برای مخاطبین و سرمایه گذاران می باشد. اما این بازار به دلیل شرایط آسان در پذیرش، ریسک بیشتری دارد. اگر به هر دلیلی قصد فعالیت در این بازار مالی را دارید، باید این ریسک را بپذیرید. در نهایت امیدواریم این مقاله و اطلاعاتی که در آن ارائه شد، دریچه روشن آگاهی و برداشتن قدم های مثبت هر چند کوچک برای آن دسته از مخاطبینی باشد که قصد سرمایه گذاری را دارند.